Gölkaya Köyümüzün Tarihçesi

Başcıların Bir Kısmı ve Aydınlar Köyümüze bağlı ve yaylak olan Kapı köyü yakınında Çingen Höyüğü ve Bozdoğan yurdu vardır. Başcı'ların bir kısmı ve Aydınlar ile birkaç aile burada yaşamakta iken Aydınlar sülalesi köyümüze, Başçı'lar da Küçükkarataş köyüne ve bir kısmı da Karataş ilçesine yerleşmişlerdir.  Buradan göç edenlere de Kapı köyünde geldikleri için "Kapıcılar" şöhretine sahip olmuşlardır. Kapı köyüne yerleşmiş olan Hacı Ali Hoca, köylümüzle bağlantısı olan akrabadır. Fenerci Ömer sülalesi de Çingen Höyüğünden köyümüze geldiklerinde akrabaları olan Sabır Ömer'in evini (Omarın damını) tamir ederek bir süre burada oturmuşlar. Burası hisse paylaşımı nedeni ile Sofu Ahmet'in kızına kalmıştır. Bu durumdan sonra Fenerci Ömer ailece Karataş İlçesine göç etmişlerdir. Fenerciler, Kapı Kumluk, Çalılık, Dörtdirekli mevkii ve dolayısı ile Akdeniz sahil mıntıkasını çok iyi bildiklerinden Karataş Burnunda bulunan Deniz Fenerini, o dönemin devlet yönetimi, Fenerci Ö...

Köyde Diğer Sülaleler    Ben Beçiklerden, eşimde Başcılardan olduğu için bildiğim bilgiler nedeniyle ayrıca yazmıştım. Bu bölümde diğer sülalelerin soyadları veya şöhretlerini kısaca yazacağım. Köy ile ilgili sadece ortak konuları paylaşacağım. Köy içinde yer hisselerinden anlaşılacağı gibi;  Postacılar,  Soydan, Olga, Şentürk (Çottunlar), (Kırtın Veli) Kartop, Bozdoğan, Aslan, Yavuz, Kadir Aydın eşi Ayşe'den, Şıh Nebi Kaplan eşi Asiye'den, Pılan, Güngör, Mutlular, Sayınlar, Ahmetçioğlu, Oğlakçılar, Gül, Sofu Ahmet, Sabır Ömer (Omar), Fenerci Metin, Işık, Yeşil, Beçoğulları, Buldurlar,  Kürkçüoğlu, Kaplan, Başçılar, Kara, Kanver, Uluğ, Maraşlıoğlu, Altıparmak, (Kapıcılar) Aydınlar, Can, Batmaz, Demirci, Alasırtlar da yer hisselerine bakıldığında zincirleme akrabalık bağı görülmektedir. Ayrıca Sabır Omar, Kapıcılar, Metin'ler akrabadır. (Hatırlamadığım veya Unuttuklarım varsa ekleriz) Bu isimlerin-unvanların dışında, ailenin kız çocuğu olup gelin gittikten sonra ...

Başcılar - Cıngırlar;  (Koyuncu Hacılar) Eşim Başcılardandır. Başcı'lar da Oğuz Türkleri Üçok Boyuna bağlı Kütük Bozdoğandır.  Adana'da Ceyhan ırmağın doğusunda 24 köye yerleşmiş olan, yazın (Kadirli tarafı) Üçkaplı yaylasında, kışın Ceyhan ve Yumurtalık tarafında hayvancılık nedeniyle konargöçer hayat yaşayan Başcı oymağı vardır. Konargöçer hayattan sonra Ceyhan ve Yumurtalık köylerine yerleşmişlerdir.  2008 Yılında eşimle birlikte Başcı sülalesinin resmi soy kütüğünü çıkarttığımda 370 nüfus görünüyordu. Başcı aile büyüklerinin nüfus kaydında Bozdoğan geçmektedir. Feriziye köyün kuruluşundan sonra akraba oldukları için eski adı Bozdoğan olan Ceyhan Kütüklü'den köyümüze göç gelmişler. Başcı'ların büyüğünün adı Hacı'dır. Küçükbaş hayvanlardan koyunculuk yaptığı için Koyuncu Hacı olarak tanınmıştır. Başcı'ların bir kısmı Kapı köyünde bulunan Bozdoğan Yurdunda bir süre yaşamışlar. Daha sonra Karataş ilçe ve Küçükkarataş köyüne yerleşmişler.  Soyadı kanunu çıktığınd...

            Gölkaya'da Beçoğulları;    Beçiklerde  Oğuz Türkleri Üçok Boyuna bağlı Kütük Bozdoğan dır.  Karaisalı'nın o zamanki adları Kaloğlu , Mistikler ve Kibaroğulları köylerinden Bozdoğan boyu aşireti olan Emirciklerle Karataş'ın  Abdioğlu, Herekeli ve Çotlu köyüne göç ederek yerleşen Bozdoğan boyundan olan  Beçik Koca Mehmet unvanını; yaşadığı yöreden, işinden ve şahsiyetinden almıştır.  Beçik Koca Mehmet' in  elde ettiğim bilgilere göre  yaşadığı dönem 1690-1750 yılları olarak tahmin ettim.            Orman köyleri, çam kozalağına Beçik derlermiş. Beçik Koca Mehmet ; Hayvancılık yaptığı ve keçi beslediğinden keçi yavrusu oğlağa da  Beçik  derlermiş. Ayrıca yumurtası büyük olan  Beç  tavuğu da beslermiş. Bu isimlere dikkat edilirse yenilik ve üretim anlamı vardır. Güvenilir ve yardımsever kişiliğinden de  Koca   şöhretini almış...

            Köyün Kurucusu Hacı Ali (Tekoğalan) Yedi Çocuğu   Köyün kurucusu Hacı Ali (Tekoğlan); Ümmügülsüm isimli hanım ile evli ve bu evlilikten yedi kızı vardır ve oğlu yoktur. Hacı Ali (Tekoğlan) kızlarından üç tanesi köyümüzde Hasan Dede (Buldur) ile evlenmiş. İlki ölünce, diğerini, o da ölünce üçüncü kızı almıştır.  Hacı Ali ağanın  kızlarından biri olan Elif'te Çakırören köyünde Mehmet Çavuşun ninesidir.  Rahime isimli diğer bir kızı, Terliksiz köyünde Kahyalarda evli iken daha sonra   eşinin ölmesi ile  Rahime,  Çimeli köyünde ikinci evliliğini yapmıştır. Terliksiz ve Çimeli köyünde iki evlilikten de çocukları varmış. İsim ve lakaplar öğrenemedim. Rahime'nin çocuklarından biri Misis'te (şimdiki Kokucu soyadının) olduğunu Misis'le Mustafa beyin beni telefonla araması ile öğrendim. Bazı bilgiler doğrulanıyordu ama beni telefon ile arayanlarla yüz yüze görüşmek nasip olmadı. Hacı Ali (Tekoğlan) ağanın Selv...

Bozdoğan Yörüklerinin Merkez Kışlağı Hayvancılık yapan bölgedeki Bozdoğan Yörükleri, Gölkaya Bucak mevkiini kışlak olarak kullandıkları için Bozdoğan Yörüklerinin Merkez Kışlağı olduğunu öğrenmiştim. Bozdoğan Yörükleri buraya geldikleri zaman oymaklar halinde çadır kurarak yerleşirlermiş. Toprağı ve bitkileri çok iyi bildiklerinden dolayı hangi bitkinin etrafında, nereden kolayca su çıkacağını tespit ederek kürekle kazdıkları kuyulardan çıkan su ile ihtiyaçlarını karşılarmış. Her oymağın kendi mıntıkasında su kuyusu varmış. Kış yaylağı olan Bucak mevkiine göç geldiklerinde hayvanlarını Kapı köyü, Bozdoğan yurdu, Çingen Höyüğü, Kapı köyünde Sırınsı yurdu, Karataş (Küçükkarataş köyü), İskele köyü (şimdiki Karataş ilçe), Yemişli, Gözne, Cıngırlı yurdu, Deli Yusuflu, Cıvıklar, Bahçe, Bebeli ve hatta Adalı köyüne kadar olan otlakıyelerde hayvanlarını otlatırlarmış. Her Yörük oymağının atalarından aldıkları kendine has sembolü yani işareti vardır. Hayvanlarına da karışmasın ve kayıp olma...

Genel Nüfus Sayımı Köyümüzle ilgili nüfus bilgisi için çalışmalarımda; Nüfus Müdürlüğü ile Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Adana Bölge Müdürlüğü ve diğer kaynaklardan elde edip kısmen paylaştığım kısa bilgileri 2009 yılında almıştım. * Türkiye'de İlk Genel Nüfus Sayımı; "" Osmanlı Devlet'inde ilk genel nüfus sayımı 1831 yılında II. Mahmut zamanında yapılmış. Cumhuriyet döneminde ise Osmanlı arşivlerimizin nüfus işlemleri de 1865 yılına kadar Türkçe tercüme edilmiş. * "Cumhuriyet döneminde Türkiye de ilk nüfus sayımı da 1927 yılında yapılmış. O zaman Türkiye'nin nüfusu 13 milyondur. Bu nüfusun sadece 1 milyonu gayri müslimdir. Gayri müslimler tahsilli ve zengindiler... Yönetimde görev almışlar ve etkili olmuşlardır. Çoğu Türk ve Müslüman ismi kullanmaktadır. (Not; 2024 yılında nüfusumuzun % 10 kadarının, kesin olmamakla birlikte gayri Türk-gayri Müslim, olduğunu öğrendim.) 1927 Yılında iki yüz bin Yahudi ve sekiz yüz bin Ermeni'ye kimsenin ruhu duymadan i...

             Yayla Dönüşü;              Adana'nın Güneyinde ve Yüreğir Ovasında olan Gölkaya, Çakırören ve Küçükkarataş köylülerinde yaz mevsimi sıcağından etkilenerek yaylaya çıkarlarmış.                           O zamanın şartlarda at ve öküz arabası ile gücünden, etinden ve sütünden faydalandıkları hayvanlarında yanlarına alarak yaylaya gidilirmiş.              Yayla olarak Adana'nın Kuzeyinde Menekşe, Akkuyu ve Çarkıpare köylerine çadır kurarak yayladıklarını büyüklerimden dinlemiştim.              Adana Büyükşehir olduktan sonra buralar mahalle oldu. Köyümüz nüfusuna kayıtlı, Karataş, Yüzbaşı köyünde ikamet eden sünnetçi Dadalı ailesinden olan ve ...

        Çiftlik (Gözlem), Çingen Höyüğü, Bozdoğan Yurdu ve Kapı Köyü Yemişli köy sınırında Akyatan Lagün Gölü tarafında olan ve günümüzde  Çiftlik  adı ile bilinen yüksekçe bir mevki vardır. Burası köyümüzde hayvancılık yapıldığı zamanlar otlakıye olarak kullanılmıştır. O zamanki adı yüksekliğinden dolayı çevre gözlenebildiği için Gözlem deniyormuş. Buradaki yerleşim birimine de  Gözlem  köyü  adı verilmiş. Gözlemde incir ağacı çok olduğu için İncirli'de denmiştir. Bu köy zamanla dağılarak akraba oldukları için Gölkaya, Çakırören ve çoğunluk Yemişli köyüne yerleşmişlerdir. Gözlem 'de  ki incir ağaçlarından dolayı çoğunlukta göç ederek yerleştikleri köye İncirli adını vermişlerdir.  Köy isimleri tekrar düzenlendiğinde eski adı  İncirli  olan köye de aynı anlamda olan  Yemişli  adı verilmiştir.  Gözlem köyünün  olduğu yer günümüzde halen  Çiftlik  olarak bilinmektedir. * Ayrıca Gölkaya k...

              Muhtarlık ve Muhtarlarımız              Köy kuruluşunda yaptırılan mescit yerine 1930 yılında yeniden yaptırılan bu günkü cami avlusundaki taş bina, çok amaçlı olarak kullanılmış. Y ıpranmış olan bu taş bina yıktırılarak yerine tek katlı, iki odalı betonarme bina yaptırılmış.             Bir odası muhtarlık olarak hizmet verilmektedir. Diğer oda ise köy ve köylü hizmetinde eğitim amaçlı okul ve  bayanlar için biçki, dikiş, nakış kuran kursu vs. kurslar için kullanılmıştır.               *             Gölkaya köyü; 1872 yılında bu günkü yerel yönetimler statüsüne girmiş ve muhtarlıkla yönetilmeye başlanmıştır.             Cumhuriyet öncesi dönemlerde muhtarlık seçimi yapılmazmış. Zengin ve dürüst olan muhtar olurmuş. Köy halkı kararı kendi aralarında sözlü olarak alırmış...